طرح‌های کسب و کار را می‌توان به اشکال گوناگونی تهیه کرد. درواقع به‌اندازه‌ی کسب و کارها می‌توان طرح‌های مختلف نوشت و یک فرصت غالب یا محتوایی که همه موارد را پوشش دهد وجود ندارد. انواع دیگر طرح‌های کسب و کار از قبیل طرح‌های استراتژیک، طرح‌های سرمایه‌گذاری، طرح‌های گسترش کسب و کار، طرح‌های عملیاتی، برنامه‌های سالانه، طرح‌های داخلی، برنامه‌های رشد، طرح‌های محصول و طرح‌های امکان‌سنجی، تنها شمار اندکی از موارد بسیار هستند.
نوع طرح کسب و کاری که می‌نویسید، بستگی به این مسئله دارد که چه استفاده‌ای از آن به عمل خواهد آمد و موقعیت دقیق شما چیست. ظاهر، محتوا و تعداد صفحات طرح کسب و کار بستگی به تأکیدی دارد که طرح شما بر قسمت‌های مختلف کسب و کارتان می‌نماید.
علیرغم تمام کاربردهای متنوعی که طرح‌های کسب و کار می‌توانند داشته باشند، موارد مشترک فراوان در آن‌ها وجود دارند، نظیر اهداف کسب و کار، نیمرخ محصول مشتری، تجزیه‌وتحلیل بازار، برنامه بازاریابی، پیش‌بینی‌های جریان نقدینگی، پروفرماها، یک پرو فرما برآوردی است از اینکه چگونه کسب و کار، در صورت دستیابی به مفروضات مشخص، عمل خواهد کرد. این مفروضات که در برنامه مالی خلق می‌شوند مبنای پیش‌بینی‌های مالی می‌باشند. طرح‌های کسب و کار را می‌توان به سه گروه عمده تقسیم کرد:
- طرح کسب و کار آغازین
گاهاً به آن طرح کوچک هم گفته می‌شود. یک طرح آغازین، عموماً برای تعریف گام‌های موردنیاز، برای آغاز به فعالیت یک شرکت جدید به کار می‌رود. این طرح‌ها تقریباً ۱۰ صفحه بوده و به‌عنوان یک نقطه‌ی شروع ارزشمند برای نوشتن یک طرح کامل در آینده می‌باشند. یک طرح آغازین، به‌منظور آزمودن یک مفهوم جدید درزمینهٔ کسب و کار یا سنجش علاقه‌ی یک سرمایه‌گذار، مورداستفاده قرار می‌گیرد. این طرح شامل توضیح مختصری از شرکت و اهداف آن، کالا یا خدمات ارائه‌شده، مشتری و گوشه‌ی موردنظر بازار، استراتژی‌های بازار، گروه اجرائی و امور مالی هست. امور مالی نیز، تخمین فروش، صورتحساب سود و زیان و جریان نقدینگی را فقط برای یک سال اول دربر می‌گیرد. این طرح با یک خلاصه اجرائی تکمیل می‌شود.
هرگز از طرح کسب و کار آغازین به‌جای طرح کسب و کار کامل استفاده نکنید. قبل از فرستادن طرح به شرکت سرمایه‌گذار، اطمینان حاصل کنید که آیا نیازی به طرح کسب و کار دارند یا خیر. هدف اصلی طرح کسب و کار آغازین، عبارت است از ارائه‌ی خلاصه‌ای از کسب و کار، از طریق فراهم نمودن مروری خلاصه بر رسالت شرکت، رموز موفقیت آن و تجزیه تحلیل بازار و نقطه سربه‌سر. این طرح ابزار خوبی است برای سنجش اینکه آیا ایده‌ی شما ارزش کسب و کاری دارد یا خیر؛ اما طرح کسب و کار آغازین به‌هیچ‌وجه از دقت کافی برای اداره یک کسب و کار برخوردار نیست.
- طرح کسب و کار کامل
طرح کسب و کار کامل درواقع همان چیزی است که مردم به اسم طرح کسب و کار می‌شناسند. به این نوع از طرح‌ها، گاهی طرح‌های کاری نیز گفته می‌شود، چراکه به‌منظور چرخاندن واقعی یک کسب و کار نوشته می‌شوند. یک طرح کسب و کار کامل ۲۰ تا ۴۰ صفحه بوده و نظیر طرح آغازین، شامل بیانیه مأموریت، توضیحی از شرکت و اهداف آن، کالا یا خدمات آن، مشتری و گوشه‌های موردنظر بازار، استراتژی‌های بازاریابی، برنامه اجرایی، گروه مدیریت و مباحث مالی، هست. با این تفاوت که وضعیت مالی برای ۳ تا ۵ سال پیش‌بینی‌شده و شرح دقیق‌تری از گروه اجرایی، شامل اعضای کلیدی مدیران و کارکنان، ارائه می‌شود. این طرح همچنین به‌طور دقیق‌تری به کانال‌های توزیع و فروش شرکت، ترازنامه و تجزیه‌وتحلیل تهدیدها و ریسک‌های رقابتی، برنامه‌ی اجرایی و زمان‌بندی آن می‌پردازد.
به‌این‌ترتیب، طرح کسب و کار کامل، امکان به دست آوردن میلیون‌ها دلار از سرمایه‌گذاران یا گرفتن وام‌های بزرگ از بانک‌ها را، در راستای ایده‌ی کسب و کار شما، فراهم می‌کند؛ بنابراین، گفته می‌شود که طرح کامل باید به‌طور حرفه‌ای تهیه‌شده باشد. این طرح پس از نوشته شدن می‌بایست در برگه‌های باکیفیت و با یک پرینتر رنگی چاپ شود. یک طرح کامل همچنین، باید حاوی نمودارها، جداول و شکل‌هایی مرتبط بوده، صحافی شود و خواندن آن نیز آسان باشد.
- طرح کسب و کار داخلی
یک طرح کسب و کار داخلی به‌منظور کسب منابع از داخل شرکت نوشته می‌شود. منظور از نوشتن آن، برنامه‌ریزی برای رشد، یک محصول جدید و توسعه‌ی کسب و کار هست. در ابتدا این طرح‌ها بر یک بخش از کسب و کار متمرکز می‌شوند. این طرح‌ها، همچنین برای به‌روز کردن کسب و کار نوشته می‌شوند. برای مثال، اگر بازار شما به‌سرعت در حال تغییر باشد، شما مجبورید که طرح کسب و کارتان را سال‌به‌سال، سالی دو بار و یا حتی ماهانه به‌روز کنید.
این طرح‌ها فقط برای استفاده داخلی تهیه می‌شوند و بنابراین می‌توانند کمتر از ۲۰ صفحه و یا بیشتر از ۴۰ صفحه و حتی بیشتر باشند. تعداد صفحات آن کاملاً بسته به اهداف آن هست. طرح‌های داخلی به بررسی دقیق پیشینه شرکت و یا گروه اجرائی آن نمی‌پردازند. پیش‌بینی‌های مالی این طرح‌ها فقط محدود به واحد یا بخشی از سازمان است که برنامه آن نوشته می‌شود و به‌هیچ‌وجه دقت جزئیات آن‌ها به‌پای طرح‌های کسب و کار استاندارد نمی‌رسد. طرح‌های داخلی، اگرچه به تجزیه‌وتحلیل نقطه سربه‌سر و ارائه جریان نقدینگی می‌پردازد، اما در آن ترازنامه‌ای که ۳ تا ۵ سال را پیش‌بینی نماید، وجود ندارد. قالب این طرح تا حدودی ساده هست.
صرف‌نظر از اینکه کسب و کار شما از چه جایگاهی برخوردار است، شما فرصت‌هایی برای نوشتن طرح داخلی دارید. اگر در پی تأمین مالی بیشتر هستید، سرمایه‌گذاران یا بانک‌ها نیاز به طرح به‌روز شده‌ی شما دارند. همچنین اگر شرکت شما محصول جدیدی را معرفی کرده یا در حال ورود به گوشه‌ی جدیدی از بازار هست، شما نیاز به یک طرح کسب و کار داخلی دارید.