در این پست شما با قسمت دوم اصطلاحات و عبارات اقتصادی آشنا خواهید شد، عباراتی که هر کارشناس و متخصص اقتصاد باید بداند؛ این موضوع در قالب ۵ قسمت ارائه خواهد شد، با هورموند همراه شوید؛
تعهد یکپارچه (single undertaking)
شرطی که بر اساس آنهمه کشورهای عضو سازمان جهانی تجارت موظف به پذیرش تمامی توافقهای مذاکرات دور اروگوئه در قالب مجموعه یکپارچه هستند تا اینکه مورد به مورد
جایگزینی واردات (import substitution)
نوعی سیاست تجاری و اقتصادی مبتنی بر این فرض که کشور درحالتوسعه باید برای کالاهایی که از خارج وارد میکند (عمدتاً کالاهای ساختهشده)، جایگزینی با منشأ تولید داخلی پیدا کند معمولاً این سیاست با پرداخت یارانههای دولتی و موانع تعرفهای بالا برای حمایت از صنایع داخلی اجرا میشود و در میان حامیان تجارت آزاد منتقدانی سرسخت دارد. بهعلاوه، سیاست جایگزینی واردات طرفدار افزایش نرخ ارز بهمنظور ساده تر کردن امکان خرید کالاهای خارجی و کنترل سرمایه است.
جشنهای سال ۲۰۰۰
ائتلافی بینالمللی که خواستار لغو کردن همهی بدهیهای غیرقابل پرداخت جهان سوم در سال ۲۰۰۰ بود.
جعبه توسعه (development box)
اقداماتی پیشنهادی که بر اساس آن برای کشورهای درحالتوسعه در چهارچوب قواعد سازمان جهانی تجارت، برای تضمین تأمین مواد غذایی، حمایت آنها از معاش کشاورزان و کاهش فقر انعطاف ویژهای در نظر گرفته میشود.
جعبه سبز (green box)
حمایت درآمدی و یارانههایی که انتظار میرود به انحراف تجاری منجر نشود. این یارانهها را لازم است دولت تأمین مالی کند، ولی نباید به حمایت از قیمتها بینجامد. یارانههای معطوف به حمایت از محیطزیست در آن در نظر گرفتهشده، اما محدودیتها یا کاهشهایی برای این نوع یارانهها یا حمایتهای درآمدی الزامی نیست.
حداکثر تعرفه (tariff peak)
تعرفه واحد ولی حداکثر اعمالشده بر روی یک کالا
حق انحصاری اختراع (patent)
حقی است که دولت به بنگاهی برای امتیاز انحصاری ساخت یا فروش اختراعی جدید اعطا میکند.
حمایت از صنایع نوپا (infant industry protection)
حمایت از صنعت تازه تأسیسشدهی داخلی
خریدهای دولتی (government procurement)
کالاها و خدماتی که دولتها و یا بنگاههای وابسته به دولت میخرند.
دسترسی به بازار (market access)
میزان واردات آزادی که یک کشور اجازه میدهد انواع موانع تعرفهای و غیرتعرفهای بهمنظور جلوگیری از واردات کشورهای دیگر بهکاربرده میشود.
دور اروگوئه (Uruguay round)
آخرین دور مذاکرات بر اساس موافقتنامهی گات که ابتدا در سال ۱۹۸۶ در اروگوئه شروع شد و نهایتاً در سال ۱۹۹۴ بعد از نزدیک به هشت سال مذاکرات به پایان رسید. این دور به تأسیس سازمان جهانی تجارت انجامید.
رابطه مبادله (terms of trade)
نسبت قیمت و یا ارزش کالاهای صادراتی یک کشور به ارزش کالاهای وارداتی بهبود رابطهی مبادلهی یک کشور به این دلیل مطلوب است که برای کالاهای وارداتی باید کمتر بپردازد، یعنی برای واردات کالا باید صادرات کمتری انجام دهد.
رفتار کاملهالوداد (most-favored-nation treatment [MFN])
عبارت است از تعمیم کمترین نرخهای تعرفه یک کشور به دیگر کشورهای عضو در معاهدهی مشابه. همه کشورهای عضو سازمان جهانی تجارت بر اساس ماده موافقتنامه گات به چنین رفتاری در مقابل یکدیگر متعهد شدهاند. بدین معنی که اگر کشوری در این مجموعه با کاهش نرخ تعرفه کالای وارداتی از کشور دیگری موافقت کند، بهصورت اتوماتیک نرخ تعرفه واردات این کشور در مقابل هر کشور دیگری که واجد شرایط رفتار کاملهالوداد است، به همان میزان کاهش مییابد.
رفتار ملی (national treatment)
رفتار بر اساس نفی تفاوت بین تولیدکنندگان یا فروشندگان داخلی و خارجی
رفتار ویژه و متفاوت (special and differential treatment)
اصل حاکم در سازمان جهانی تجارت که بر اساس آن به کشورهای درحالتوسعه امتیازات خاصی به شکل معافیت از بعضی قواعد سازمان جهانی تجارت و یا اعطای بعضی امتیازات ترجیحی در اعمال قواعد سازمان تجارت جهانی دادهشده است.