در دهه ۱۹۷۰ بسیاری شرکتهای بزرگ، مدلهای برنامهریزی راهبردی استفاده کردند. این تفکر باعث شد، راهبردهای کلی و اساسی شرکت و اجرای آن در سطح سازمان، بهصورت فرمول خاصی تدوین شود. تعاریف زیر برای برنامهریزی بازاریابی وجود دارد:
برنامهریزی راهبردی مربوط به اندیشه پیشرفتهای از نوع برنامهریزی سنتی (conventional planning) است.
تدوین برنامههای بلندمدت (long term plans) بازاریابی، ضرورت بهکارگیری الگوهای برنامهریزی راهبردی را تعیین مینماید.
برنامهریزی راهبردی یکرویه سامان مند برای تحقق اهداف میباشد.
این نوع برنامهریزی جهت و کانون تلاشهای یک شرکت را تعیین میکند.
هدف برنامهریزی بازاریابی استراتژیک، شناسایی فرصتها و پیدا کردن بازارهایی است که شرکت با توجه به قابلیت و توانمندیهای خود بتوانند ر این بازارها به رقابتی پایدار و مطلوب دست یابد.
بسیاری از افراد هنگام تصمیمگیری درباره رویکردی که باید در قبال برنامه بازاریابی اتخاذ کنند و نحوه رعایت محدودیتهای زمانی و بودجهای دچار مشکل یا اشتباه میشوند. در ادامه هفت توصیه برای کاهش اینگونه اشتباهات و برنامهریزی بازاریابی راهبردی مطرحشده است.
ابتدا استراتژی را در نظر بگیرید
یک استراتژی کلی و همهجانبه بازاریابی مستلزم اتخاذ تصمیمهای متعددی است. اگر شما ابتدا اهداف کلی را تعیین کنید، انتخاب برنامهریزی بازاریابی مناسب برای تجارتی کوچک، آسانتر خواهد بود.
چارچوب کار را مشخص کنید
با تعیین چارچوب اصلی برنامه، بهتر میتوانید بفهمید قدمهای ضروری برای رسیدن به هدف کدام ها هستند. سه مثال در این زمینه مطرح میکنیم: ۱. گزارش مفصل و کامل شامل گزارش مدیرعامل، خود برنامه و دادههای پشتیبان.۲. گزارش کلی از برنامه و ۳. چیزی بین دو حالت یادشده. اندازه و ساختار شرکت به شما کمک میکند چشمانداز برنامه را بهتر تدوین کنید.
زمان کافی صرف برنامهریزی کنید
تدوین برنامهای خوب و مؤثر در حوزهی بازاریابی مستلزم تحلیل و دقت دستاندرکاران است. هرچه اختلالها در زمان تدوین برنامه کمتر باشد، کار راحتتر خواهد بود. در مراحل اولیه کار برنامهریزی، با تعیین و اختصاص وقت کافی، ترتیبی دهید که برنامهریزها دچار دستپاچگی نشوند و با دقت و تمرکز کافی کار کنند. اگر شرکت کوچک و شلوغ است جلسه تدوین برنامهریزی بازاریابی را ابتدای صبح یا آخر وقت، پس از رفتن کارمندان برگزار کنید.
جلسات تفکر جمعی برگزار کنید
جلساتی با حضور افراد مطلع برگزار کنید و از آنها بخواهید ایدههایشان را بدون ترس یا خجالت بیان کنند. البته همیشه با رعایت دو قانون این جلسات را برگزار کنید: ۱. هیچ ایده بدی وجود ندارد و ۲. ارزش تمام ایدهها یکسان است.
فهرست کوتاه تهیه کنید
اگر تعداد بیشازحد زیادی پروژه در حوزه بازاریابی داشته باشید خصوصاً اگر شرکت شما کوچک باشد و دپارتمان بازاریابی بزرگ نیست، اجرای برنامههای استراتژی بازاریابی بهشدت لطمه خواهد دید. شما با تمرکز بر آن دسته از پروژههای بازاریابی که بیشترین احتمال موفقیت و سوددهی را دارد و بیشتر از نیروهای درونی سازمان بهره میبرد میتوانید فهرست پروژهها را کوتاه کنید. در این حالت انرژی شرکت و نیروی انسانی هدر نمیرود و پروژههای انتخابشده با تمرکز و تأثیر بیشتری اجرا خواهند شد.
برنامهریزی بازاریابی شما باید منعطف باشد
تجارت در خلأ اتفاق نمیافتد بنابراین برنامه بازاریابی شما نیز نباید چنین باشد.
برای مثال ممکن است محیط تجاری طی سال تغییر کند یا فرصتهای بیشتری برای بازاریابی به وجود آید.
حفظ انعطاف در برنامهریزی بازاریابی به شما کمک میکند از طی کردن مسیری غیر بهرهور و ناکارآمد اجتناب کنید.
ارزیابی را فراموش نکنید
درک این موضوع که برنامه تا چه حد بهدرستی در حال انجام است و آیا حرکتها در مسیر از پیش تعیینشده صورت میگیرد یا نه به شما کمک میکند فرصتهای پنهان برای رشد را شناسایی کنید و از اختلالها جلوگیری نمایید. در برنامه بازاریابی خود اهدافی روشن و واضح را تعیین کنید و ملاکهایی برای ارزیابی میزان پیشرفت و درست و غلط بودن راه داشته باشید.
مشخصات بازاریابی راهبردی عبارتاند از:
ماهیتی بلندمدت در برنامهریزی دارد.
برنامهای جامع (comprehensive) بوده که دربرگیرنده تمامی جوانب برنامه میباشد.
به بررسیها و تحلیلهای محیطی متکی میباشد.
هدفگرا (goal oriented) میباشد.
به بررسیها و تحلیلهای داخلی اتکا دارد.