مسئولیت اجتماعی به مجموعهی فعالیتهایی گفته میشود که صاحبان سرمایه به صورت داوطلبانه، به عنوان یک عضو مؤثر و مفید در جامعه، انجام میدهند. اگر در استارباکس قهوهای بنوشید، و از دستمال کنارش برای پاک کردن دهانتان استفاده کنید، بدون شک لذت میبرید! طعم قهوه که به جای خود، چون چیزی که شما را مجذوب میکند نوشتهی روی دستمال کاغذی است: درختان بیشتر، زندگی بیشتر! این یعنی، همین یک دستمال برای یک نفر کافی است، یعنی ما به محیط زیست اهمیت می دهیم و از شما هم میخواهیم اهمیت بدهید.
این اهمیتها از ارزشهای اخلاقی برمیآید. اخلاقی که با افزایش انتظارات اجتماعی از نهادهای کسب و کار، معنای تازهای در توجه به مسائل محیط زیست، حقوق زنان و کودکان، و معلولان، ایجاد کرد. بیتوجهی نهادها به این حقوق میتواند مشروعیت آنها را زیر سوال ببرد و مسیر موفقیتشان را ناهموار کند. امروزه نهادها برای سودآوری و بقا، باید به رفتارهای فراسازمانی بیندیشند. اخلاق کار از موضوعات فراسازمانی است که حوزهی مهم مسئولیت اجتماعی را نیز دربر میگیرد.
اخلاق کار
اخلاق ارتباط نزدیکی با ارزشها دارد. در کسب و کار نیز اخلاق، شناخت درست از نادرست در محیط کار و انجام درست و پرهیز از نادرست است. مردم انتظار دارند که نهادهای کسب و کار با استفاده از امکانات مالی و نفوذ اجتماعیشان برای رفع مشکلات اجتماعی، مثل: فقر، حفاظت از محیط زیست، بهداشت عمومی و حقوق بشر اقدام کنند تا اخلاقمداریشان را نشان دهند.
مسئولیت اجتماعی
مسئولیت اجتماعی به مجموعهی فعالیتهایی گفته میشود که صاحبان سرمایه به صورت داوطلبانه، به عنوان یک عضو مؤثر و مفید در جامعه، انجام میدهند. مسئولیت اجتماعی، تعهداتی است که سازمان باید در جهت حفظ و کمک به جامعهای که در آن فعالیت میکند، انجام دهد. به این معناست که نهادها تأثیر سوئی بر زندگی اجتماعی محل فعالیتشان، نمیگذارند. مانند: آلوده نکردن محیط زیست، عدم تبعیض، و نپرداختن به فعالیتهای غیراخلاقی.
آثار مثبت رعایت مسئولیت اجتماعی بر عملکرد و موفقیت سازمان
اگرچه حاکمیت اخلاق کار بر سازمان، منافع زیادی برای نهادها به لحاظ درون سازمانی دارد ولی از دیدگاه مسئولیت اجتماعی نیز موجب توفیق سازمان میشود. از منافع درون سازمانی حاکم شدن اخلاق کار میتوان به ترویج خودکنترلی اشاره کرد که بنیان آن بر اعتماد، اخلاق و ارزشهای فردی قرار دارد. ترویج خودکنترلی باعث کاهش هزینههای ناشی از روشهای کنترل مستقیم شده و موجب بهبود سود میشود. همچنین از نتایج بهبود اخلاق کار در سازمان، تنظیم بهتر روابط در نیروی انسانی و افزایش تعهد و مسئولیتپذیری کارکنان است.
علاوه بر سهامداران، گروههای دیگری مانند مشتریان، تامین کنندگان مواد اولیه، دولت و جامعه نیز از اقدامات نهادها متأثر میشوند. بنابراین پاسخ مثبت نهادها به ملزومات اخلاق اجتماعی، افزایش سود در بلندمدت را به ارمغان میآورد. طبق گزارش دولتهای استرالیا، آمریکا و ژاپن ، نگرش مثبت به تغییر و آموزش اخلاق کار از عوال مهم رشد اقتصادی این کشورها بوده است. بنابراین هرچند هدف اصلی نهادهای کسب و کار، افزایش سودآوری است، ولی توجه به انتظارات اجتماعی و اخلاقی، موجبات دستیابیشان به اهداف بالاتر و زمین خشنودتر را امکانپذیر میکند. برای همین است که وقتی بستهبندی محصولی بازیافتپذیر است، فروش بیشتری دارد، وقتی هتلی برای تأمین برقش از انرژی خورشیدی بهره میبرد، مشتریان بیشتری دارد و وقتی قهوهتان در استارباکس تمام میشود، حس نمیکنید که بار اضافی بر دوش زمین گذاشتهاید.
بازده