چندی است که ویدئوهای تبلیغاتی منتشر شده در فضاهای مجازی صدای همه را درآورده است. تبلیغاتی که گاهی بهصورت واضحی توهین به زنان و تشدید نگاه ابزاری به آنان است و ادامهدهنده مسیر منطق بازاری لیبرالها؛ منطقی که زن را به وجوه جنسیتیاش تقلیل داده تا با آن کسب درآمد کند. منطقی که جز ویرانی اخلاق و نابودیشان زن در جامعه چیز دیگری را به ارمغان نمیآورد.
اینکه گفته میشود از امروز باید جلوی ترویج منطق لیبرالی در بازار را گرفت ازآنجهت است که با فروریختن مرزهای اخلاقی و دستاندازی به وجوه غیر بازاری، مثل استفاده از زن و جاذبههای جنسیتی او برای کسب درآمد، دیگر بعد از مدتی هیچچیز از گزند بازاری شدن در امان نمیماند.
پیشتر و قبل از آمدن فضای مجازی، صداوسیما مهمترین بستر تبلیغ محصولات مختلف مصرفی بود. برای همین بر تبلیغات و محتوای آنها نظارت میشد. با گذشت زمان و با فراگیرشدن فضای مجازی، تولیدکنندگان محصولات مصرفی و خدماتی بستر جدیدی را برای تبلیغات محصولات خود یافتند. در این بستر جدید دیگر نظارتهای صداوسیما نیز مطرح نبود و همین باعث میشد که هر چه باب میل تولیدکنندگان ویدئوهای تبلیغاتی بود، بدون نظارت ساخته شود. خروجی آن نیز اکنون، تشدید نگاه ابزاری به زنان و استفاده از المانهای جنسی برای جذب مخاطب شده است.
مدتی پیش ویدئوی تبلیغاتی یک برند شکلات در فضای مجازی منتشر شد. در این ویدئو از المانهای جنسی و زنانه برای تبلیغ یک شکلات استفاده شده بود. انتشار این ویدیو نظرات مخالف زیادی را در فضای مجازی ایجاد کرد و باعث شد مباحث زیادی پیرامون آن شکل بگیرد.
در این ویدئوی تبلیغاتی یک حرف بیشتر وجود ندارد؛ چون این زن (بازیگر) زیبا و جذاب است پس بروید و شکلات ما را بخرید. این یعنی پستترین نگاه به زن و زنان در یک جامعه. آنجایی که زن به کالایی برای ایجاد جاذبه برای فروش بیشتر کالاها تبدیل میشود باید فاتحهی فرهنگ بومی و اعتقادات مردم را خواند. این تحفهی لیبرالیسم برای جوامع غیر مدرن است. آنهم با یک استدلال مضحک لیبرالیستی. آنها میگویند هرکسی میتواند در بازار هر چه دارد و یا میخواهد را به فروش برساند، این کالا میتواند تولیدی کارخانه شخص باشد، میتواند بدن او باشد و میتواند حتی کلیه یا دیگر اعضای بدنش باشد.
با منطق لیبرالها در بازار فروشنده که میخواهد کالای خود را بفروشد، از این کار راضی است و خریدار هم که میخواهد با قیمت مشخصی آن کالا را بخرد نیز حتماً راضی است که این کار را میکند. پس این وسط گور بابای ناراضی! این منطق لیبرالهاست که بهوضوح در تبلیغات اینترنتی کشور هم زیاد شده است. منطقی که اخلاق را ویران میکند و با بازاری کردن همهچیز ازجمله جنسیت زن سعی در فروش آن و درآمدزایی با آن را دارد.
اینکه گفته میشود از امروز باید جلوی ترویج منطق لیبرالی در بازار را گرفت ازآنجهت است که با فروریختن مرزهای اخلاقی و دستاندازی به وجوه غیر بازاری، مثل استفاده از زن و جاذبههای جنسیتی او برای کسب درآمد، دیگر بعد از مدتی هیچچیز از گزند بازاری شدن در امان نمیماند.
وقتی در یک جامعه استفاده ابزاری و کالایی از زن در ویدئوهای تبلیغاتی موردقبول همگان واقع شد، باید منتظر آن بود که تجارت صورتی و یا پورنو گرافی نیز بهمرور و با منطق لیبرالی بازار در آن جامعه از مقبولیت برخوردار شود و آن زمان است که باید با اخلاق و دین در جامعه خداحافظی کرد.
شاید نتیجه بالا برای عدهای باورپذیر نباشد و اغراقآمیز جلوه کند ولی این راهی است که در جوامع اروپایی طی شده است. وقتی منطق «هرکسی میتواند هرچه داشت در بازار به فروش برساند» را قبول کردید، آن زمان نگاه جنسیتی به زن و فروش اندام در ویدئوهای تبلیغاتی و صنعت پورنو گرافی و فروش اعضای بدن، هیچ فرقی باهم نمیکند. منطق بازاری اخلاق سرش نمیشود و این نقطه آغازین سقوط جوامعی است که امروز با بحران معنویت و اخلاق روبهرو شدهاند.
بههرحال باید جلوی انتشار ویدئوهای تبلیغاتی آنهم با چاشنی نگاه کالایی و جنسی به زنان گرفته شود. البته ویدئوی تبلیغ شرکت شکلاتسازی اولین نمونه این نوع تبلیغات نبوده و آخرین نمونه آنهم نیست. قبلتر سلبریتیهای سینمایی و اینستاگرامی زیادی در این نوع تبلیغات بازی کردهاند.
باید گفت که همانگونه که در صداوسیما و شبکه نمایش خانگی، یک نیمچه نظارتی وجود دارد. در فضای مجازی نیز باید بر روی تبلیغات شرکتهای رسمی نظارت وجود داشته باشد و در برابر متخلفین و مروجان منطق لیبرالی که ویران کنندگان اخلاق در جامعه هستند محکم ایستاد و با آنها برخورد قضایی کرد؛ و الا دیر نیست که این منطق سود بازاری لیبرالی به مرزهای بیشتری از زندگی مردم کشور دستاندازی کند.