در حالی پای اتاق تهران به صندوق نوآوری و شکوفایی باز شده است که اصالت داشتن سود و سوابق فعالیتهای اتاق تهران نگرانی تغییر رویکرد شرکتهای دانشبنیان از صادرات محصولات علمی به واردات کالاهای موردنظر اتاق را تشدید کرده است.
۱۳ بهمنماه ۹۵ بود که خبر افتتاح دفتر اتاق تهران در صندوق نوآوری و شکوفایی رسانهای گردید. بهمن عشقی دبیر کل اتاق تهران در مراسم افتتاح و بازگشایی دفتر اتاق تهران در محل ساختمان صندوق نوآوری و شکوفایی عنوان داشته است که حمایت از شرکتهای دانشبنیان و برنامهریزی برای تقویت و توسعه این بنگاهها جزو اولویتهای کاری اتاق تهران است. وی همچنین عنوان داشته است که مدیران و صاحبان شرکتهای دانشبنیان میتوانند با مراجعه به دفتر اتاق تهران در این ساختمان، از خدمات مشاورهای و جاری این اتاق برای دریافت کارت عضویت و بازرگانی و نیز صدور گواهی مبدأ بهرهمند شوند.
اگرچه عبارت “حمایت از شرکتهای دانشبنیان” فینفسه بسیار مطلوب ارزیابی میگردد، اما سابقه فعالیت اتاق تهران نگرانیهای متعددی را به همراه داشته است.
نگاه اتاق نگاهی تاجرانه و منفعتطلبی محض است و بررسی فعالیتهای اتاق نشان داده است که این مرکز به محلی برای واردات محصولات مختلف تبدیل شده است. نگرانی حضور اتاق در صندوق نوآوری و شکوفایی زمانی تشدید میگردد که شرکتهای دانشبنیان از امتیازات ویژهای برای واردات و معافیتهای گمرکی از یکسو و معافیتهای مالیاتی از سوی دیگر، صندوق نوآوری و شکوفایی را به فرصتی بینظیر برای اتاق تهران تبدیل کرده است.
اتاق تهران بهخوبی میداند که صادرات محصولات دانشبنیان با ریسک و احتمالات همراه است و قطعاً مجموعهای تجاری همچون اتاق تهران با حسابوکتاب به این عرصه ورود کرده است. درجایی مثل اتاق که سود اصالت دارد نه محصول دانشبنیان، نمیتوان انتظار تحقق هدف غایی تولید علم و صادرات محصول دانشبنیان را داشت.
اگرچه گفتهشده که اتاق برای ارائه مشاوره و بازارسازی محصولات دانشبنیان به این عرصه ورود کرده است اما بررسی سابقه فعالیت اتاق این موضوع را نشان نمیدهد. نکته قابلتوجه این است که رقابتپذیر بودن محصول دانشبنیان در عرصه جهانی بهمراتب از اهمیت بالاتری نسبت به صادرات این محصول برخوردار است. اگر صندوق دغدغه محصولات دانشبنیان دارد به نظر میرسد که بهترین شیوه برای حمایت از محصولات دانشبنیان، تأسیس صندوق خطرپذیر باشد.
درمجموع به نظر میرسد که ارائه ۸۰ نوع خدمت در قالب قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان که توسط ستاری معاون علمی و فناوری رئیسجمهور از آن نامبرده شده است علت اصلی دغدغه مند شدن اتاق تهران برای حضور در صندوق نوآوری و شکوفایی باشد.
حال سؤال این است که چرا باوجود سابقه مشهود اتاق در اصالت دادن به سود و تمرکز به واردات محصولات مختلف امکان حضور این مجموعه در عرصه علم و محصولات دانشبنیان فراهمشده است؟